ระบบธุรกิจแฟรนไชส์ไทย และขั้นตอนการพัฒนา : ความแตกต่างของระบบธุรกิจแฟรนไชส์ในประเทศไทย
ระบบธุรกิจแฟรนไชส์ไทย และขั้นตอนการพัฒนา : ความแตกต่างของระบบธุรกิจแฟรนไชส์ในประเทศไทย
เริ่มจากสภาพทั่วไปของความเข้าใจธุรกิจที่ระบบแฟรนไชส์ไทยไม่ได้แยกแยะหรือมีความเข้าใจในธุรกิจที่นำเสนอปัจจุบันว่า อะไรอยู่ในข่าย “ธุรกิจสร้างอาชีพ” ที่วิธีคิดใกล้เคียงแต่เงื่อนไขธุรกิจต่างกันอย่างสิ้นเชิงกับระบบธุรกิจแฟรนไชส์แท้ๆจากแนวคิดตั้งต้นที่ต่างกันทำให้ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการต่างกัน เมื่อมีการนำเสนอที่มีข้อยกเว้น เช่น ไม่เก็บค่าแฟรนไชส์ ไม่เก็บค่าบริหารซึ่งเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงบริษัทแม่ แทนที่ธุรกิจที่นำเสนอจะไปเน้นความแตกต่างเรื่องของการบริหารจัดการที่ดีกว่า ที่ในความเป็นจริงต้องมีความเชี่ยวชาญและการลงทุนมากกว่า แต่ด้วยความต้องการที่จะแข่งขันเพื่อการสร้างสาขาทำให้ความเข้าใจในการวางแนวทางการแข่งขันผิดพลาดยอมตามที่จะปรับระบบให้เป็นไปตามกันสุดท้ายก็ไม่สามารถสร้างระบบการบริหารที่ถูกต้องขึ้นได้ ขยายสาขาได้แต่ขาดทุนทรัพย์หนุนต่อเนื่องเพื่อที่จะดูแลสนับสนุนสาขาที่เป็นสมาชิกก็เกิดปัญหาแล้วต้องล้มเลิกกันไป
ในประเด็นต่อมาจะเป็นเรื่องของความรู้ในการจัดการและบริหารยังไม่ชัดเจน ยังขาดหลักวิธีที่นำให้พัฒนาไปสู่จุดหมายที่ต้องการ ในระหว่างทางต้องการแค่เพียงขยายสินค้าและต้องการสร้างสาขาให้มาก ในระยะเวลาสั้นที่สุดเพื่อหวังรายได้จากการขายสินค้าก็คือ พยายามเพิ่มสาขาที่เป็นช่องทางจำหน่ายสินค้ามากกว่าการสร้างคุณภาพการจัดการของธุรกิจ ด้วยวิธีนี้ไม่ว่าการจัดตั้งจะประสบความสำเร็จในแง่การขาย ขยายสาขาเพิ่มได้อย่างดีก็จะมีปัญหาต่อมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการรักษาคุณภาพสินค้าไม่ได้ดูแลหรือดูไม่ทั่วถึง ทำให้สมาชิกไม่เข้าใจธุรกิจเพียงพอสุดท้ายก็มีการปิดตัวลง และส่งผลกระทบให้ตราที่ใช้เป็นร้านค้าไม่มีภาพพจน์ที่ดีพอ และกรณีนี้บางครั้งมักจะลงท้ายด้วยการพัฒนาตราบนตัวสินค้าแทนและผลักดันระบบค้าส่งเต็มที่แทนรูปแบบแฟรนไชส์ที่พยายามมาแต่เดิม ซึ่งในบางรายก็พอใจที่จะสร้างแนวทางของธุรกิจตัวเองที่เปลี่ยนไปดังกล่าว กลายเป็นว่าธุรกิจแฟรนไชส์นั้นเป็นบันไดขั้นแรกของการพัฒนาธุรกิจขายส่งที่ช่วยสร้างตราสินค้าให้เป็นที่รู้จักเท่านั้นจับไม่โดนตัวประโยชน์ของการขยายเครือข่าย
อีกเรื่องที่ต้องคำนึงอย่างมากเพราะมักเกิดการเข้าใจผิดคือ แฟรนไชส์นั้นเป็นวิธีการขยายธุรกิจไม่ใช่กระบวนการเริ่มธุรกิจ เนื่องจากการพัฒนาธุรกิจแฟรนไชส์นั้นเป็นอีกขีดขั้นของความสามารถธุรกิจ เป็นวิธีการต่อยอดขยายงานมากกว่าจะเป็นการเริ่มต้นการสร้างธุรกิจจากไม่มีอะไรมาก่อน แฟรนไชส์ต้องมีการพิสูจน์เชิงปฏิบัติจริงให้ได้เสียก่อนว่าธุรกิจนั้นสามารถสร้างกำไรได้จริงทำให้อายุเฉลี่ยของธุรกิจที่ดำเนินการแฟรนไชส์ที่ไปได้จึงมักจะมีระยะเวลายาวนานกว่าธุรกิจที่ยังไม่มีความสำเร็จที่เห็นชัด ส่วนการดำเนินการมาสักระยะไม่ใช่เป็นธุรกิจที่เริ่มสร้างก็จะทำให้ธุรกิจมีขีดขั้นความสามารถการหาแหล่งเงินทุนในการพัฒนาธุรกิจไปโดยปริยายการลงทุนต่อเนื่องจะไม่มีปัญหา ดังนั้นการที่มีการส่งเสริมผิดทางที่ไปผสมการสร้างธุรกิจให้เป็นแฟรนไชส์กับการสร้างนักธุรกิจเกิดใหม่จึงจำเป็นต้องจัดคัดแยกให้เห็นชัด และปริมาณธุรกิจที่จะปรับตัวเข้าสู่ระบบแฟรนไชส์ย่อมมีจำนวนน้อยกว่าการสร้างนักธุรกิจใหม่ขึ้นมา
การขาดแหล่งเงินทุนสำหรับแฟรนไชส์ซีที่เป็นเป้าหมายในการลงทุน เมื่อไรที่มีการสร้างแฟรนไชส์ที่ดีเกิดขึ้นก็ต้องมีการสร้างตลาดผู้ลงทุนรองรับไว้ด้วย ธุรกิจแฟรนไชส์ต้องการผู้มีขีดขั้นในการลงทุนที่เป็นการลงทุนระยะยาวและกลายเป็นหน่วยธุรกิจที่มั่นคงตามบริษัทที่เป็นแฟรนไชส์ซอร์ทำได้ แต่นักลงทุนรุ่นใหม่มักจะขาดเงินทุนเริ่มต้นที่เพียงพอ แหล่งเงินทุนที่เป็นสถาบันการเงินยังไม่เข้าใจหรือขาดความเชื่อมั่นในธุรกิจแฟรนไชส์ปัจจุบัน หรือธุรกิจที่เรียกว่าแฟรนไชส์วันนี้มีการออกแบบธุรกิจที่เล็กเกินไปไม่เหมาะกับกระบวนการธุรกิจการเงินพอ ถ้ากระบวนการสนับสนุนหรือรูปแบบการให้กู้ไม่ชัดเจนเพียงพอก็ทำให้แฟรนไชส์ต้องอาศัยเวลาพัฒนาตัวเองนานขึ้นเนื่องจากต้องใช้ความสามารถในการลงทุนของแฟรนไชส์ซีเองเป็นหลัก
สำหรับแฟรนไชส์ซี ที่มีกำลังการลงทุนก็ต้องการระบบธุรกิจที่สนับสนุนค่อนข้างมาก ถ้าหากการวางระบบผิดพลาดโดยไม่มีรายรับในตัวธุรกิจที่ลงทุนควรเกิดขึ้น แต่จะให้มีค่าใช้จ่ายในการสนับสนุนเช่น ค่าบริหาร อย่างนี้ก็เห็นทีจะตกลงกันยาก ความขัดแย้งทางธุรกิจจากความคาดหวังจึงทำให้เกิดปัญหาขึ้น ดังนั้นแฟรนไชส์รายใหม่จะเกิดปัญหาทั้งผู้สนใจที่ดียอมรับในขีดขั้นความสามารถที่มีแต่กลายเป็นว่าเขาเหล่านี้ไม่มีเงินทุน และความยากในการบริหารความสัมพันธ์ที่เกิดจากความคาดหวังสำหรับนักลงทุนที่มีกำลังแล้วเรียกร้องมากเกินกว่าที่จะสนับสนุนได้จริง ขยับตัวไม่ออกเลยต้องหยุดการขยายตัวไปโดยปริยาย
สภาวะที่เล่ามานั้นเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริง ซ้ำแล้วซ้ำอีกและทำให้การพัฒนาแฟรนไชส์ของคนไทยสะดุด แม้ว่าเรื่องแบบนี้ก็มักจะเกิดขึ้นเสมอในประเทศที่มีการพัฒนาระบบแฟรนไชส์ ก็ต้องมีการแก้ไขอย่างเร่งด่วน ไม่ว่าจะต้องใช้การเรียนรู้ความเข้าใจของนักธุรกิจ นักลงทุนเองเป็นที่ตั้ง รวมถึงการที่ให้ภาครัฐเข้ามาจัดกระบวนการที่ถูกต้องมากขึ้นจะทำให้ระบบธุรกิจน่าเชื่อถือ และส่งผลให้การปรับตัวธุรกิจเป็นในทิศทางที่ควรเป็นมากขึ้น
ติดต่อสอบถาม
สนใจพูดคุยกับทีมผู้เชี่ยวชาญด้านแฟรนไชส์